سال ۲۰۲۰ سالی بسیار مهم در رویدادهای نجومی است. نزدیک ترین مقارنه مشتری و زحل بعد از ۳۹۷ سال در حال رخ دادن است. در تاریخ ۲۱ دسامبر ۲۰۲۰ (اول دیماه ۹۹) این دو سیاره تقریبا بر روی هم قرار می‌گیرند و یکی می‌شوند!
مقارنه چیست؟
به طور کلی، مقارنه هنگامی رخ می‌دهد که دو جسم در آسمان، به یکدیگر تا حد زیادی نزدیک می‌شوند. مقارنه مشتری و زحل که تنها هر ۲۰ سال یک بار اتفاق می‌افتد، یک مقارنه عالی نامیده می‌شود.
در علم اخترشناسی، روش‌های مختلفی برای تعریف مقارنه وجود دارد. یک تعریف بسیار ساده این است که بگوییم لحظه «حداقل تفکیک» بین دو جسم که از زمین دیده می‌شود را در نظر بگیریم. با این تعریف، یک مقارنه فوق العاده عالی مشتری و زحل در حدود ساعت ۱۸:۲۰ UTC در ۲۱ دسامبر اتفاق می‌افتد. (روز دوشنبه، اول دیماه ۹۹)
قرار است چه چیزی ببینیم؟!
از سپتامبر ۲۰۲۰، سیاره مشتری در حال نزدیک شدن به زحل در آسمان سر شب است. هر جای کره زمین هم باشید، حتی در جاهایی که آلودگی نوری زیادی وجود دارد، باز هم می‌توانید شاهد این رخداد کم نظیر و زیبا باشید. شما می‌توانید این رخداد را پس از غروب خورشید به راحتی مشاهده کنید. اگر در نیمکره شمالی هستید، به سمت جنوب غربی نگاه کنید و اگر هم در نیمکره جنوبی ساکن هستید، نگاهتان را به سوی غرب متمرکز کنید.
با شروع ماه نوامبر، مشتری و زحل در حدود ۵ درجه افتراق دارند. اگر بازویتان را به صورت مستقیم به سوی آسمان باز کنید، فاصله بین این دو سیاره، به اندازه عرض سه انگشت وسطتتان خواهد بود!
با شروع ماه دسامبر، اندازه این دو سیاره به ۲ درجه کاهش یافته که هر چه می‌گذرد، این فاصله کم و کمتر هم می‌شود.
چند روز قبل از تاریخ ۲۱ دسامبر، یک هلال نازک از ماه به نزدیکی مشتری و زحل می رسد. در نیمکره غربی، در تاریخ ۱۶ دسامبر، ماه به نزدیکترین فاصله خود با این دو سیاره می‌رسد. در نیمکره شرقی، این اتفاق در تاریخ ۱۷ دسامبر رخ می‌دهد. (تصویر زیر)
نزدیکترین فاصله ماه با دو سیاره مشتری و زحل در دسامبر ۲۰۲۰
فقط و فقط ۰.۱ درجه اختلاف در لحظه مقارنه
در تاریخ ۲۱ دسامبر (اول دیماه) - در روز مقارنه - مشتری و زحل تنها در ۰.۱ درجه افتراق دارند و با انطباق بر روی هم، به صورت «تک‌ستاره‌ای پرنور» دیده می‌شوند. این مقارنه و انطباق، بعد از تاریخ ۱۶ جولای ۱۶۲۳، نزدیکترین انطباق است.
هر دو سیاره در زمان هوای تاریک و روشن (twilight) و در اصطلاح عامیانه، گرگ و میش، قابل رویت هستند و چندین ساعت هم در آسمان دیده می‌شوند.
(این مطلب به روز می‌شود...)