تلسکوپ فضایی «هابل» طی چند روز گذشته موفق به ثبت تصویری بی‌نظیر از لحظه در هم شکستن دنباله‌داری به نام «اطلس» (ATLAS) یا «سی/۲۰۱۹ وای۴» (C/2019 Y4) شده است. تلسکوپ فضایی هابل اخیرا با ثبت تصویری اخترشناسان را شگفت زده کرد چرا که توانست هنگام در هم شکستن یک دنباله‌دار، تصویری از آن ثبت کند.
این ستاره دنباله‌دار برای اولین بار در دسامبر سال ۲۰۱۹ توسط سیستم بررسی نجومی رباتیک «اطلس» یا «آخرین سیستم هشدار ضربه سیارک زمینی» (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) در هاوایی ایالات متحده آمریکا شناسایی شد. تا اواسط ماه مارس به سرعت می‌درخشید و برخی از اخترشاسان در ابتدا پیش‌بینی کردند که دنباله‌دار مذکور ممکن است در ماه مه با چشم غیرمسلح قابل مشاهده باشد تا یکی از تماشایی‌ترین دنباله‌دارهای طی دو دهه گذشته شود.
با این حال درخشش این دنباله‌دار به طور ناگهانی کم شد و این موضوع ستاره‌شناسان را به این فکر انداخت که این هسته یخی ممکن است در حال خرد شدن و یا حتی در حال تجزیه شدن باشد. نخستین بار تصویر تکه‌تکه شدن این سیاره توسط «خوزه د کویروز» (Jose de Queiroz) ستاره‌شناس آماتور در ۱۱ آوریل ثبت شد و وی موفق به ثبت تصویر سه‌قسمت از ساختار تکه‌تکه شده این دنباله‌دار شد. هابل در ۲۰ آوریل موفق به ثبت تصویر از ۳۰ قسمت از ساختار تکه‌تکه شده این دنباله دار و در ۲۳ آوریل موفق به ثبت تصویر از ۲۵ قسمت از ساختار تکه‌تکه شده این دنباله‌دار شد.
تصاویر ثبت شده توسط هابل از لحظه در هم شکستن دنباله‌دار «اطلس»
دنباله‌دار یک گلوله برفی کیهانی است که از گازهای منجمد، سنگ و گرد و غبار ساخته شده و تقریباً به اندازه یک شهر کوچک است. ساختار دنباله‌دار شامل سه‌بخش هسته، گیسو و دم است. هسته بخش مرکزی آن است و از گرد و غبار و گاز و یخ ساخته شده‌است. وقتی که دنباله‌دار نزدیک خورشید می‌شود، یخ‌های موجود در هسته آن تبخیر می‌شود و تبدیل به ابر بزرگی پیرامون دنباله‌دار می‌شود که گیسو نام دارد.
از آنجا که فرایند در هم شکست بسیار سریع و ناگهانی رخ می‌دهد بنابراین رصد چنین لحظه‌ای بسیار سخت است و ستاره‌شناسان با قاطعیت مطمئن نیستند که اتفاق قطعه‌قطعه شدن می‌تواند نتیجه چه فرایندی باشد. یکی از مواردی که ستاره‌شناسان درباره این اتفاق به آن فکر می‌کنند این است که هسته اصلی این دنباله‌دار به دلیل عملکرد فوران رهش گاز از یخ‌ها به دور خود چرخیده است و احتمالاً این موضوع باعث تجزیه شده است.
ستاره‌شناسان این مطالعه گفتند، تجزیه و تحلیل بیشتر داده‌های هابل می‌تواند به آنها نشان دهد قطعه قطعه شدن این دنباله‌دار به دلیل این مکانیسم است یا خیر. تصاویر واضح هابل از این دنباله‌دار همچنین می‌تواند سرنخ‌های جدیدی را برای تجزیه فراهم کند. دنباله‌دار در حال تجزیه اطلس در مدار مریخ واقع شده است و در فاصله تقریبی ۱۴۵ میلیون کیلومتری از زمین قرار دارد. این دنباله‌دار در ۲۳ ماه مه با فاصله تقریبی ۱۱۵ میلیون کیلومتر در نزدیکتری فاصله خود با زمین قرار داشت و طی هشت روز آیند در فاصله ۳۷ میلیون کیلومتری اطراف خورشید قرار خواهد گرفت.