از زمان تاسیس ناسا، زنان نقش بسیار مهمی در این سازمان فضایی ایفا کرده و رهبری کارهای مهمی را بر عهده داشتهاند که میتوان به انجام محاسبات تا اعزام فضانوردان به ماه و دیگر ماموریتها اشاره کرد و به طور کلی میتوان گفت زنان نقش مهمی در پیشبرد اکتشافات فضایی ایفا کردهاند.
در سراسر جهان زنان در عرصههای مختلفی به پیشرفت جامعه کمک کردهاند و با وجود تمام مشکلات و چالشهایی که دارند اما دست از رویاها و اهداف خود نمیکشند و برای مفید بودن و داشتن فردایی درخشان تلاش میکنند. برخی از زنانی که در اداره کل ملی هوانوردی و فضا آمریکا به اختصار ناسا (NASA) نقش مهمی ایفا کردهاند و رهبری ماموریتهای بزرگی به عهده داشتهاند را بشناسید.
۱. کیتی اوبرین جوینر (Kitty O'Brien Joyner)
کیتی اوبرین جوینر (Kitty O'Brien Joyner)
«کیتی اوبرین جوینر» (Kitty O'Brien Joyner) اولین مهندس زن ناسا بود. کیتی اوبرین جوینر اولین زنی بود که پس از پیروزی در دعوی قضایی به چالش کشیدن دانشکده مهندسی کاملاً مردانه دانشگاه ویرجینیا از دانشکده مهندسی این دانشگاه فارغالتحصیل شد. او در سال ۱۹۳۹ به ناکا (که بعداً به ناسا تبدیل شد) پیوست و اولین مهندس زن آن سازمان بود که روی توربینها در تونلهای بادی کار میکرد و در مورد پرواز فراصوت تحقیق میکرد. وی در سال ۱۹۷۱ از ناسا بازنشسته شد. کمیته رایزنی ملی هوانوردی آمریکا به اختصار ناکا (NACA) یک سازمان دولتی ایالات متحده آمریکا بود که در ۳ مارس ۱۹۱۵ بنیانگذاری شد و به پژوهشهای دربارهٔ حملونقل پرداخت. در ۱ اکتبر ۱۹۵۸، ناکا منحل شد و سازمان ناسا جایگزین آن شد.
۲. کاترین جانسون (Katherine Johnson)
کاترین جانسون (Katherine Johnson)
«کاترین جانسون» (Katherine Johnson)، کارش را در سال ۱۹۵۳ به عنوان «محاسبهگر انسانی» در ناکا (NACA) شروع نمود. او مسیرهایی را برای «آلن شپارد» (Alan Shepard) - اولین آمریکایی و دومین نفری که به فضا رفت - و «جان گلن» (John Glenn) محاسبه کرد. «گلن» از جانسون خواست که نتایج الکترونیکی کامپیوتر را شخصاً بررسی کند. وی همچنین مسیر پرواز آپولو ۱۱ به ماه را در سال ۱۹۶۹ محاسبه نمود. جانسون در سال ۲۰۱۵ مدال آزادی ریاست جمهوری را به افتخار موفقیتهای خود در ارتباط با زمینهسازی برابری جنسیتی و نژادی به عنوان یک زن سیاه پوست در STEM، دریافت کرد.
داستان زندگی وی توسط هنرپیشه آمریکایی، «تاراجی پی. هنسون» در فیلم «چهرههای پنهان۱» (Hidden Figures) در سال ۲۰۱۶ به تصویر درآمد. وی در سال ۲۰۲۰ در ۱۰۱ سالگی درگذشت.
۳. دوروتی وان (Dorothy Vaughan)
دوروتی وان (Dorothy Vaughan)
«دوروتی وان» (Dorothy Vaughan) اولین مدیر آمریکایی-آفریقایی ناسا بود. او از سال ۱۹۴۹ تا ۱۹۵۸ به عنوان رئیس واحد محاسبات غرب منطقهای ناکا (NACA) فعالیت مینمود. وی گروهی از زنان با نام «محاسبهگرهای غربی» را اداره میکرد که اطلاعات مهندسان هوافضا ناکا (NACA) را تجزیه و تحلیل میکردند. او همچنین یک ریاضیدان و متخصص در زبان برنامهنویسی فورترن (FORTRAN) - یک زبان برنامهنویسی برای محاسبات عددی و علمی - بود. وی در سال ۱۹۷۱ از ناسا بازنشسته شد.
او توسط هنرپیشه آمریکایی، «اوکتاویا اسپنسر» در فیلم «چهرههای پنهان۱» (Hidden Figures) به تصویر کشیده شده است.
۴. ماری جکسون (Mary Jackson)
ماری جکسون (Mary Jackson)
«ماری وینستون جکسون» (Mary Winston Jackson) قبل از کار با مهندسان در تونل فشار مافوق صوت ناکا (NACA) - که در آن باد با دو برابر سرعت صدا میوزید - یک «محاسبهگر انسانی» در واحد جدا شدهی محاسبات منطقه غرب بود. جکسون از طریق دانشگاه ویرجینیا که در دبیرستان همپتون تفکیک شده آن زمان برگزار شد، مجوز ویژهای برای شرکت در کلاسهای ریاضی و فیزیک در سطح تحصیلات تکمیلی گرفت تا مهندس شود. در سال ۱۹۵۸، وی از ریاضیدان به اولین مهندس زن سیاه پوست ناسا ارتقا یافت. پس از سپری شدن بیست سال با ارائه دهها مقاله، او مدیر برنامه زنان فدرال مرکز تحقیقات لانگلی (Langley Research Center) شد. او همواره در تلاش برای استخدام و ارتقا تعداد بیشتری از زنان در ناسا بود. وی در سال ۱۹۸۵ بازنشسته شد.
در سال ۲۰۲۰، ناسا مقر خود را در واشنگتن دیسی به عنوان دفتر مرکزی ستاد ناسا - واقع در خیابانِ تغییر نام داده شدهی «چهرههای پنهان» - «مری دبلیو جکسون» نامگذاری کرد.
۵. نانسی رومن (Nancy Roman)
نانسی گریس رومن (Nancy Grace Roman)
«نانسی گریس رومن» (Nancy Grace Roman) به عنوان «مادر هابل» شناخته میشد. نانسی رومن در سال ۱۹۵۸ به ناسا پیوست و اولین ستاره شناس اصلی این سازمان فضایی بود. او برای بسیاری به خاطر نقشش در برنامهریزی تلسکوپ فضایی «هابل» به نام «مادر هابل» شناخته شده است. اخیرا ناسا به احترام «نانسی گریس رومن»، اولین مدیر ستاره شناسی زن ناسا که راه را برای ساخت و توسعه تلسکوپ های فضایی هموار کرد و به «مادر هابل» معروف است، نام تلسکوپ فضایی نسل بعدی خود که اکنون در دست ساخت است را به نام او نامگذاری کرده است. نام این تلسکوپ ابتدا «ماموریت مشترک انرژی تاریک» (JDEM) بود که سپس به «نقشه برداری میدان باز فروسرخ» (WFIRST) تغییر نام داد و در نهایت به افتخار «نانسی گریس رومن» به نام وی زده شد. تلسکوپ فضایی «نانسی گریس رومن» یا به طور خلاصه تلسکوپ فضایی «رومن» قرار است در اواسط دهه ۲۰۲۰ یعنی سال ۲۰۲۵ پرتاب شود. «نانسی گریس رومن» با تلاشهای خستگیناپذیر خود از ابزارهای جدیدی حمایت میکرد که به دانشمندان اجازه میداد جهان را به طور گستردهتر از فضا مطالعه کنند و در نهایت موجب شد تا «هابل» ۳۰ سال پیش به فضا پرتاب شود. وی هنگامی که در سال ۲۰۱۸ درگذشت میراث عظیمی را برای جامعه علمی برجای گذاشت.
۶. سالی راید (Sally Ride)
سالی راید (Sally Ride)
«سالی راید» (Sally Ride) اولین زن آمریکایی بود که به فضا سفر کرد. سالی راید در جوانی آرزو داشت که یک بازیکن تنیس حرفهای باشد اما سرنوشت او جوری رقم خورد که او اولین زن آمریکایی شد که به فضا سفر کرد. سالی کریستن راید فیزیکدان و نخستین فضانورد زن آمریکایی بود. او در سال ۱۹۷۸ میلادی به سازمان ناسا پیوست و نخستین سفر فضاییاش را در سال ۱۹۸۳ با شاتل فضایی چلنجر به انجام رساند. سالی راید هنگام انجام این مأموریت نه تنها نخستین زن فضانورد آمریکایی، بلکه با ۳۲ سال سن جوانترین فضانورد آمریکایی نیز بود. وی دو بار با فضاپیمای چلنجر پرواز کرد، یک بار در سال ۱۹۸۳ و بار دیگر در سال ۱۹۸۴ و در سال ۱۹۸۶ نیز در مورد انفجار شاتل فضایی تحقیق کرد. وی پس از گذراندن زمان فضانوردی، در دانشگاه کالیفرنیا سن دیگو به تدریس فیزیک پرداخت، کتابهایی برای کودکان نوشت و موسسهای غیرانتفاعی به نام «علوم سالی راید» (Sally Ride Science) تأسیس کرد.
۷. آنا لی فیشر (Anna Lee Fisher)
آنا لی فیشر (Anna Lee Fisher)
«آنا لی فیشر» (Anna Lee Fisher) اولین مادری بود که به فضا سفر کرد. فیشر زمانیکه ناسا به او اعلام کرد که میخواهند او را به فضا بفرستند، باردار بود. فیشر که دوست نداشت این درخواست را رد کند پس از به دنیا آوردن دخترش و گذراندن ۱۴ ماه آموزش سخت، در یک مأموریت هفت روزه و ۲۳ ساعته با شاتل فضایی دیسکاوری در سال ۱۹۸۴ به فضا رفت. وی اولین مادر در فضا بود. پس از آنکه انفجار چلنجر باعث لغو برنامه شاتل ناسا شد، وی مرخصی گرفت و در سال ۱۹۹۶ به عنوان رئیس شعبه ایستگاه فضایی بازگشت. او در سال ۲۰۱۷ بازنشسته شد.
۸. جودیت رسنیک (Judith Resnik)
جودیت رسنیک (Judith Resnik)
«جودیت رسنیک» (Judith Resnik) به عنوان متخصص مأموریت در سال ۱۹۸۴ در شاتل فضایی دیسکاوری (Discovery) فعالیت میکرد و در زمینه بازوی مکانیکی آن تخصص داشت. او یکی از هفت خدمهای بود که هنگام متلاشی شدن شاتل فضایی چلنجر (Challenger) - تنها چند ثانیه پس از شروع پرواز - در دومین پرواز فضاییاش در سال ۱۹۸۶ کشته شد.
۹. کریستا مکاولیف (Christa McAuliffe)
کریستا مکاولیف (Christa McAuliffe)
«کریستا مک اولیف» (Christa McAuliffe) قرار بود اولین معلمی باشد که به فضا سفر میکند اما وی نتوانست رویایش را محقق کند چرا که در انفجار ماموریت چلنجر در سال ۱۹۸۶ جان خود را از دست داد. این مأموریت با انفجار شاتل چلنجر در ثانیه هفتاد و سوم پس از پرتاب به فاجعهای مبدل شد که منجر به کشته شدن تمام سرنشینهای آن گردید. «مک اولیف» در انفجار چلنجر در سال ۱۹۸۶ به طرز غم انگیزی درگذشت.
۱۰. کاترین سولیوان (Kathryn Sullivan)
کاترین دویر سولیوان (Kathryn Dwyer Sullivan)
«کاترین دویر سولیوان» (Kathryn Dwyer Sullivan) اولین زن آمریکایی بود که پیادهروی فضایی انجام داد. کاترین سولیوان زمانیکه فضانورد ناسا بود بیش از ۵۳۲ ساعت را در مدار گذراند. او برای اولین بار در سال ۱۹۸۴ به فضا رفت و ۳.۵ ساعت پیاده روی فضایی انجام داد. وی در سال ۱۹۹۰ برای استقرار تلسکوپ فضایی هابل و ۱۹۹۲ برای انجام آزمایشات به عنوان فرمانده محموله آزمایشگاههای جوی برای کاربردهای علمی به فضا رفت.
۱۱. مائه جمیسون (Mae Jemison)
مائه جمیسون (Mae Jemison)
«مائه جمیسون» (Mae Jemison) در سال ۱۹۹۲ به عنوان متخصص ماموریت در اندِوِر (Endeavor) مشغول به فعالیت بود و آزمایشاتی را در تحقیقات سلول استخوانی در یک پرواز یک هفتهای انجام داد. وی در ادامه گروه جمیسون - یک شرکت مشاور فناوری - را تأسیس کرد و برنامه ۱۰۰ ساله برنامه Starship را که توسط آژانس پروژههای تحقیقات پیشرفته دفاعی (Defense Advanced Research Projects Agency) تاسیس شده بود را برای ادامه سفرهای فضایی فراتر از منظومه شمسی، هدایت نموده است.
۱۲. اِلِن اوچوآ (Ellen Ochoa)
اِلِن اوچوآ (Ellen Ochoa)
«الن اوچوآ» (Ellen Ochoa) در سال ۱۹۹۳ متخصص ماموریت در دیسکاوری (Discovery) بود و سه بار دیگر در سالهای ۱۹۹۴ ، ۱۹۹۹ و ۲۰۰۲ به فضا رفت. سپس مدیر مرکز فضایی جانسون (Johnson Space Center) شد. او در سال ۲۰۱۸، از ناسا جدا شد و به عنوان نائب رئیس هیئت علمی علوم ملی (National Science Board) به فعالیتش ادامه داد.
۱۳. آیلین کالینز (Eileen M. Collins)
آیلین کالینز (Eileen M. Collins)
«آیلین ام. کالینز» (Eileen M. Collins) اولین خلبان و فرمانده زن شاتل ناسا بود. آیلین ام. کالینز به عنوان اولین خلبان زن شاتل ناسا در یک مأموریت در سال ۱۹۹۵ حضور یافت و پس از آن نیز در سال ۱۹۹۹ نیز اولین فرمانده زن شاتل شد. وی همچنین در سال ۱۹۹۷ برای انتقال تجهیزات به ایستگاه فضایی میر روسیه به فضا رفت. ایستگاه فضایی میر یک ایستگاه مدارگرد شوروی و بعد از آن روسیه بود.
۱۴. کالپانا چاولا (Kalpana Chawla)
کالپانا چاولا (Kalpana Chawla)
«کالپانا چاولا» (Kalpana Chawla) اولین زن هندی بود که به فضا سفر کرد. چاولا به عنوان متخصص ماموریت و اپراتور بازوی رباتیک در ماموریت فضایی سال ۱۹۹۶ حضور یافت و در سالهای ۱۹۹۷ و ۲۰۰۳ نیز به فضا رفت که متاسفانه در ماموریت استیاس-۱۰۷ کلمبیا جان خود را از دست داد. استیاس-۱۰۷، یکی از مأموریتهای شاتل فضایی کلمبیا متعلق به ناسا بود که در ۱۶ ژانویه ۲۰۰۳ پرتاب شد. هر هفت خدمه در اول فوریه ۲۰۰۳ با متلاشی شدن مدارگرد هنگام ورود به اتمسفر زمین کشته شدند. دلیل این رخداد، کنده شدن تکهای از فوم عایق از مخزن سوخت خارجی و برخورد آن به لبه بال چپ فضاپیما بود که باعث آسیب رسیدن به اجزای حفاظت گرمایی شاتل (کاشی عایق گرمای کربن تقویت شده) شد. این مسئله باعث افزایش دمای شدید آن ناحیه و سپس تکهتکه شدن بال چپ و از دست رفتن کنترل شاتل و متلاشی شدن آن شد. او در کل ۳۰ روز ، ۱۴ ساعت و ۵۴ دقیقه در فضا بود.
۱۵.پگی ویتسون (Peggy Whitson)
پگی ویتسون (Peggy Whitson)
«پگی ویتسون» (Peggy Whitson) فضانورد ناسا صاحب رکورد بیشترین مدت اقامت در خارج از جو زمین بین فضانوردان آمریکایی است. این پژوهشگر و فضانورد آمریکایی در میان دیگر فضانوردان آمریکایی صاحب رکورد بیشترین مدت اقامت در خارج از جو زمین است. او طی سه ماموریت، ۶۶۵ روز در فضا بوده است. خانم ویتسون سابقهای بسیار درخشان در ناسا دارد و تاکنون در ماموریتهای بسیاری شرکت کرده و در ماموریت ISS Expedition-۱۶ فرمانده ایستگاه بینالمللی فضایی بوده است. او نخستین خانمی بود که فرمانده ایستگاه بینالمللی فضایی شد. این زیستشیمیدان ۵۸ ساله به عنوان محقق در سال ۱۹۸۶ به ناسا ملحق شد و برای اولین بار در سال ۲۰۰۲ از ایستگاه فضایی بین المللی بازدید کرد.
۱۷ و ۱۶. جسیکا میر و کریسینا کوک (Jessica Meir & Christina Koch)
جسیکا میر و کریسینا کوک (Jessica Meir & Christina Koch)
«جسیکا میر» (Jessica Meir) و «کریستینا کوک» (Christina Koch) اولین پیادهروی فضایی کاملاً زنانه را در تاریخ ناسا انجام دادند. میر و کوک در اکتبر ۲۰۱۹ نخستین پیادهروی فضایی کاملا زنانه را انجام دادند. طی این پیادهروی فضایی این دو فضانورد به مدت بیش از هفت ساعت از ایستگاه بین المللی فضایی به منظور تعویض یک واحد باتری شارژ/تخلیه باتری خارج شدند. این چهارمین راهپیمایی فضایی کوک و اولین راهپیمایی میر بود. در اصل قرار بود این پیاده روی فضایی در ماه مارس ۲۰۱۹ با حضور کوک و فضانورد دیگری به نام «آن مک کلین» انجام شود اما ناسا مجبور به لغو این برنامه شد زیرا آنها لباس فضایی کافی در اندازههای مناسب نداشتند.