برای دوست‌داران نجوم کهکشانی

نکاتی جالب درباره‌ جهان کهکشان‌ها

احتمالا شما هم جزو علاقمندان فضا هستید. در این صورت، دانستن برخی از نکات درباره کهکشان‌های این جهان هستی، احتمالا برایتان کاملا جذاب خواهد بود.

جهان هستی با وسعت بی‌کرانش همیشه باعث شگفتی بشر شده است. جالب این‌که هرچه دانش بشر در این باره افزایش می‌یابد، بیش‌تر از حقایق هستی و بی‌کرانگی کهکشان‌ها و... شگفت‌زده می‌شود. اما هم‌چنان، در این زمینه، حقایق بسیاری بر او پوشیده می‌ماند. اگر شب‌ها در كویر به آسمان نگاه كنیم، تعداد بی‌شمار ستاره‌ها و اجرام آسمانی، چشم را خیره می‌كند و آسمان، هم‌چنان پر راز و رمز و در همان حال بسیار زیبا می‌ماند.

در این زمینه حقایق و اطلاعاتی هست كه در عین جذاب‌بودن شاید هركدام از ما برخی از آن‌ها و یا حتی بسیاری از آن‌ها را ندانیم یا فراموش كرده باشیم. در این‌جا تعدادی از این موارد را مرور می‌كنیم:


جهان جزیره‌ای
دانشمند و فیلسوف مشهور قرن هجدهم میلادی، ایمانوئل كانت، از نخستین كسانی است كه نظریه‌ی تعدد كهكشان‌ها را ارائه كرده‌اند. براساس نظریه‌ی كانت، كهكشان ما، یعنی كهكشان راه شیری، تنها كهكشان جهان هستی نیست. او نخستین كسی است كه اصطلاح «جهان جزیره‌ای» را برای توصیف دیگر كهكشان‌ها ابداع كرد و به‌كار برد.

۱۰۰ میلیارد
براساس تازه‌ترین برآورد‌های دانشمندان، در جهان هستی، حدود ۱۰۰ میلیارد كهكشان‌ وجود دارد.

نام شاعرانه
ظاهراً اصطلاح «كهكشان راه شیری» نخستین بار در قرن چهاردهم، در اشعار «جفری چاسر»، شاعر، نویسنده، فیلسوف و سیاستمدار انگلیسی، به‌كار رفته كه در آن شاعر، این كهكشان را به راهی آسمانی تشبیه كرده است.

دور می‌شوند
به‌خاطر گسترش‌یافتن جهان هستی، كهكشان‌ها به‌تدریج، از یك‌دیگر و از كهكشان ما دور و دورتر می‌شوند. جالب‌تر این‌كه كهكشان‌های دورتر، در مقایسه با آن‌ها كه نزدیك‌ترند، با سرعت بیش‌تری از كهكشان ما فاصله می‌گیرند و دور می‌شوند.

شكل كهكشان‌ها
بعضی از كهكشان‌های دور از ما، بیضی‌شكل‌اند و برخی دیگر صفحه‌ای‌اند و مانند كهكشان ما بال‌ها یا بازوهایی دارند.

بزرگ و كوچك
كهكشان‌ها علاوه بر این‌كه شكل‌هایشان نامنظم است، كوچك و بزرگ هم دارند. بعضی از آن‌ها چندصد یا چند هزار ستاره دارند و برخی دیگر صدها میلیارد ستاره.

مهاجرت ستاره‌ها
در بسیاری از موارد مشاهده شده كه كهكشان‌های كوچك، گرد كهكشان‌های بزرگ جمع می‌شوند و حتی گاهی این كهكشان‌ها بعضی از ستاره‌های خود را از دست می‌دهند. این ستاره‌ها از كهكشان‌های كوچك به كهكشان‌های با جاذبه‌ی بیش‌تر، منتقل می‌شوند.

سیاه‌چاله‌ها
ما نمی‌توانیم سیاه‌چاله‌های هولناك مركز كهكشان راه شیری را ببینیم، اما اگر در موقعیتی بتوانیم سیاره‌ی «قوس» را نگاه كنیم، در واقع نگاه ما در همان جهت سیاه‌چاله‌ها است.

دارایی نادیدنی
بیش‌تر كهكشان‌ها دارای سیاه چاله‌هایی هستند كه معمولاً در مركز كهكشان قرار ‌گرفته‌اند. البته دو كهكشان از كهكشان‌های نزدیك ما، یعنی «سحابی ماژلان بزرگ» و «سحابی ماژلان كوچك» سیاه چاله ندارند یا شاید هم هنوز سیاه‌چاله‌های آن‌ها كشف نشده است. 

سرخ‌تر شدن نور ستاره‌ها
در همه‌ی كهكشان‌ها غبارهایی هست كه ستاره‌ها آن را تولید می‌كنند. این غبارها سرخی نور ستاره‌ها را هنگام دیدن آن‌ها، نسبت به واقعیت رنگ نور ستاره‌ها، افزایش می‌دهند. این مسئله كار دانشمندان را هنگام مطالعه‌ی وضعیت ستاره‌ها سخت می‌كند.

غبار متحرك
غباری كه ستاره‌ها تولید می‌كنند، می‌تواند تغییر مكان ‌دهد. این اتفاقی است كه واقعاً رخ می‌دهد. كهكشان‌ها غبار و بادهای كهكشانی و گازها را با سرعت چند كیلومتر در ثانیه، از خود به سمت فاصله‌ی میان كهكشان‌ها می‌رانند.

بادها
بادهای كهكشانی در نتیجه‌ی فشار وارد شده از سوی ستاره‌ها بر گازها و غبارها تولید می‌شود. سرعت این بادها گاه به چندین كیلومتر در ثانیه می‌رسد.  

سرعت كهكشان‌ها
كهكشان‌ها با سرعتی بیش از سرعت مورد انتظار براساس جاذبه‌ی ستاره‌هایشان می‌گردند. دانشمندان به این نتیجه رسیدند كه جاذبه‌ی اضافی‌ای وجود دارد كه از سیاه‌چاله‌ها نشأت می‌گیرد و به دلیل نادیدنی‌بودن سیاه‌چاله‌ها قابل ملاحظه نبوده است. به‌عنوان مثال، كهكشان راه شیری با سرعتی حدود ۲۵۰ كیلومتر در ثانیه می‌گردد و یك دور كامل خود را در ۲۰۰ میلیون سال به پایان می‌برد.

مطالب پیشنهادی

نظرات

در زمینه‌ی انتشار نظرات مخاطبان، رعایت برخی موارد ضروری است:
-- لطفاً نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
-- «
فضانما» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
-- «
فضانما» از انتشار نظراتی که در آن‌ها رعایت ادب نشده باشد معذور است.
-- نظرات، پس از تأیید مدیر منتشر می‌شوند.

  1. زهرا   دوشنبه ۲۴ خرداد ۱۴۰۰ --- ۰:۱۲:۳۳
    ۰

    نکته‌ های باحالی بود

  2. میلاد   دوشنبه ۲۱ تیر ۱۴۰۰ --- ۱۹:۳۷:۵۵
    ۱

    صد میلیارد کهکشان، احتمالا چندین برابرش هنوز کشف نشدند هنوز

  3. الای   پنجشنبه ۱۱ آبان ۱۴۰۲ --- ۱:۱۱:۴۶
    ۰

    خیلی خوب بود من از عکس های این روزنامه دیواری درست کردم

در پاسخ به