ستارهشناسان دانشگاه کالیفرنیا، لسانجلس موفق به کشف ۳۶۶ سیاره فراخورشیدی جدید شدهاند. کشف بزرگ آنها تا حد زیادی به لطف الگوریتم ساخته شده توسط یک محقق فوقدکتری در دانشگاه کالیفرنیا انجام گرفت. در میان یافتههای قابل توجه آنها یک منظومه سیارهای وجود دارد که حاوی یک ستاره و حداقل دو سیاره غولپیکر گازی است که اندازهای تقریبا مشابه زحل دارند و به طور غیرمعمولی در فاصلهای نزدیک از هم قرار گرفتهاند. این تحقیقات در مجلهی "Astronomical Journal" منتشر شده است.
سیاره فراخورشیدی به سیارههایی گفته میشود که خارج از منظومه شمسی قرار دارند. تعداد سیارههای فراخورشیدی که تاکنون توسط ستارهشناسان یافت شدهاند کمتر از پنج هزار سیاره است. بنابراین کشف صدها سیاره جدید پیشرفت چشمگیری است. مطالعه این تعداد از اجرام آسمانی جدید به دانشمندان در درک بهتر نحوهی شکلگیری سیارات و مدار آنها کمک میکند و بینشی جدید در مورد غیرمعمول بودن منظومه شمسی ما ارائه میکند.
"اریک پتیگورا"(Erik Petigura) استاد نجوم در دانشگاه کالیفرنیا و از محققان این مقاله میگوید: کشف صدها سیاره فراخورشیدی به خودی خود دستاورد قابل توجهی است و چیزی که این تحقیقات را متمایز میکند تاثیر آن در مشخص شدن ویژگیهای مجموعهای از سیارههای فراخورشیدی است.
محقق اصلی این مقاله "جان زینک"(Jon Zink) بود. او که مدرک دکترای خود را در ماه ژوئن از دانشگاه کالیفرنیا دریافت کرده اکنون محقق فوق دکتری در این دانشگاه است. او و پتیگورا به همراه گروهی بینالمللی از ستارهشناسان در پروژهای به نام "Scaling K۲" با استفاده از دادههای ماموریت K۲ تلسکوپ فضایی کپلر ناسا موفق به کشف این سیارات شدند.
این کشف به لطف الگوریتم جدید تشخیص سیارات که توسط زینک ساخته شده بود، امکان پذیر شد. سیارات با بررسی اثری که بر نور ستارهی خود میگذارند تشخیص داده میشوند. یکی از چالشهای کشف سیارات آن است که احتمال کاهش نور ستاره به وسیله اجرام آسمانی دیگر و توسط منابع کیهانی غیرسیارهای نیز وجود دارد. تشخیص آن که کدام یک از آنها یک سیاره هستند نیازمند تحقیقات بیشتر است. انجام چنین کاری زمانبر بوده و تنها از طریق رصد مستقیم امکانپذیر است. با این حال الگوریتم زینک قادر به ایجاد تمایز میان سیگنالهای ناشی از سیارات و نویزها(اختلالهای تصویری) است.
پتیگورا میگوید: الگوریتمی که جان و اعضای تیم Scaling K۲ ابداع کردند پیشرفتی بزرگ در جهت درک جمعیت سیارات است. من هیچ شکی ندارم که این موارد درک ما را از فرآیندهای فیزیکی شکلگیری سیارات و تکامل آنها بهبود میبخشد.
ماموریت اصلی تلسکوپ فضایی کپلر در سال ۲۰۱۳ به دلیل نقص فنی به پایان رسید و این تلسکوپ دیگر قادر نبود نقطهای از کهکشان که سالها آن را رصد کرده بود، نمایش دهد اما ستارهشناسان این تلسکوپ را برای انجام ماموریتی جدید به نام K۲ برنامهریزی کردند. هدف از این ماموریت شناسایی سیارات فراخورشیدی بود. دادههای این ماموریت به دانشمندان کمک میکند تا تاثیر موقعیت یک ستاره در کهکشان را بر نوع سیاراتی که در اطراف آن شکل میگیرد، درک کنند. متاسفانه نرمافزاری که کپلر برای ماموریت اصلی استفاده میکرد مناسب رسیدگی به پیچیدگیهای ماموریت K۲ از جمله تعیین اندازه سیارات و فاصله آنها از ستاره نبود.
فعالیتهای پیشین زینک و همکارانش به ساخت اولین نرمافزار تماما خودکار برای ماموریت K۲ انجامید که سیارات احتمالی در دادههای پردازش شده را تشخیص میداد.
در این تحقیقات جدید، محققان از نرمافزار جدیدی برای بررسی تمامی دادههای ماموریت K۲ استفاده کردند تا "کاتالوگی" بسازند که به زودی در آرشیو اصلی سیارات فراخورشیدی ناسا قرار خواهد گرفت. این دادهها در مجموع ۵۰۰ ترابایت بودند و بیش از ۸۰۰ میلیون تصویر از ستارهها را شامل میشدند.
علاوه بر این ۳۶۶ سیاره فراخورشیدی جدید، ۳۸۱ سیاره پیشتر کشف شده نیز در این کاتالوگ قرار میگیرد. زینک میگوید که این یافتهها به دانشمندان در درک ستارههایی که احتمال وجود سیاره در اطرافشان بیشتر است کمک میکند. او افزود: ما باید به طیف وسیعی از ستارهها فرای خورشید نگاه کنیم.