ناسا به تازگی در حساب کاربری خود در اینستاگرام تصویری از دهانههای سیاه زهره را منتشر کرده است. ناسا با انتشار این تصویر نوشت: به دهانه مزرعه (Crater Farm) سیاره زهره نگاه کنید. این سه دهانه موجود در سطح سیاره زهره به دلیل جو منحصر به فرد متراکم این سیاره ایجاد شده است. جو غلیظ این سیاره به عنوان سنگری در برابر شهابسنگهای ورودی عمل میکند و همانطور که آنها به سطح این سیاره نزدک میشوند، آنها را میشکند و همین برخورد آنها با این سیاره باعث ایجاد دهانههای برخوردی میشود.
علیرغم اینکه دهانه مزرعه یکی از معروفترین مکانهای این سیاره است، اما سیاره زهره دهانههای برخوردی کمتری نسبت به بقیه سیارههای منظومه شمسی دارد. تخمینهای جدیدتر نشان میدهد که فعالیتهای آتشفشانی و نیروهای زمین ساختی شدید این سیاره، شکل سطح سیاره زهره را تا متوسط حدود ۱۵۰ میلیون سال تغییر دادهاند و به همین دلیل بیشتر آثار شکل اولیه سطح این سیاره و دهانههای آن را پاک کردهاند.
نگاهی به دهانه مزرعه سیاره زهره
دهانه مزرعه توسط فضاپیمای ماژلان ناسا در سال ۱۹۹۱ مشاهده شد. فضاپیما ماژلان که به افتخار کاشف پرتغالی فردیناند ماژلان نامگذاری شده است، بیش از ۹۸ درصد از سطح سیاره زهره را در یک سری ماموریت نقشه برداری، اسکن کرد. پس از پشت سر گذاشتن موفقیت آمیز پارامترهای ماموریت خود، به فضاپیما دستور داده شد تا در جو متراکم زهره شیرجه بزند تا دادههای بیشتری را به دست آورد. البته گفتنی است این یک سفر یک طرفه بود، زیرا پس از جمع آوری دادههای جوی، در جو متراکم سیاره سوخت. ناسا قصد دارد طی سالهای آینده با پرتاب چند ماموریت به بررسی بیشتر این سیاره بپردازد.
برنامههای ناسا در سیاره زهره
این ماموریتها که بخشی از برنامه دیسکاوری (Discovery Program) ناسا است که هدف آن، درک شرایط جوی سیاره زهره و اینکه چگونه این سیاره که دارای بسیاری از ویژگیهای سیاره زمین است، تا این حد گرم شده است. سال ۲۰۱۹ ناسا اعلام کرد به عنوان بخشی از برنامه دیسکاوری، چهار ماموریت که دانشمندان در حال کار روی آن هستند را انتخاب کرده است و قصد دارد تا سال آینده یک الی دو مورد از چهار ماموریت مذکور را به عنوان ماموریت رسمی انتخاب کند که حال آن دو ماموریت انتخاب شده است. ناسا تقریبا ۵۰۰ میلیون دلار برای توسعه هر ماموریت اعطا میکند. انتظار میرود که هر یک از این دو ماموریت در بازه زمانی ۲۰۲۸ تا ۲۰۳۰ پرتاب شوند.
یکی از این دو ماموریت داوینچی (DAVINCI) نام دارد که مخفف عبارت «تحقیق درباره گازهای نجیب اتمسفر عمیق، شیمی و تصویربرداری سیاره زهره» است. هدف اصلی آنها تجزیه و تحلیل فضای آشفته و سمی زهره است.
ماموریت دیگر نیز وریتاس (VERITAS) نام دارد که مخفف عبارت «قابلیت انتشار زهره، علوم رادیویی، تداخلسنجی رادار دهانه ترکیبی، توپوگرافی و طیف سنجی» است. قابلیت انتشار یا گسیلندگی یک ماده به قابلیت انتشار تشعشع توسط سطح آن جسم گفته میشود. این قابلیت انتشار تشعشعی یک خاصیت از ماده است که بیان کننده نسبت انرژی تشعشع شده توسط ماده مورد نظر به انرژی تشعشع شده توسط یک جسم سیاه در همان درجه حرارت است.
برنامه آژانس فضایی اروپا
آژانس فضایی اروپا قصد دارد بین سالهای ۲۰۳۱ و ۲۰۳۳، مدارگرد جدیدی را به سیاره زهره پرتاب کند. آژانس فضایی اروپا قرار است مدارگرد خود موسوم به "EnVision" را به این سیاره بفرستد تا دلیل تفاوت آن با زمین را مورد بررسی قرار دهد. ماموریت اصلی این است که مشخص شود فرآیندهای درون سیاره زهره مانند آتشفشانخیزی و تخلیه گرمای داخل آن چگونه به مرور بر جو اثر گذاشتهاند.
مدارگرد EnVision، سه ابزار اصلی علمی به همراه خواهد داشت؛ یک ژرفاسنج رادار برای بررسی ساختار زیرزمینی سیاره، یک مجموعه طیفسنج برای بررسی ترکیب شیمیایی سطح و جو زهره و یک سیستم رادار اضافه برای نقشهبرداری از سطح سیاره. سیستم رادار نهایی توسط ناسا فراهم خواهد شد تا بخشی از همکاری این دو آژانس فضایی باشد.
این مدارگرد قرار است بین سالهای ۲۰۳۱ و ۲۰۳۳ و اندکی پس از ماموریتهای VERITAS و DAVINCI به فضا پرتاب شود. این سه ماموریت به همراه یکدیگر، دقیقترین و جامعترین چشمانداز را از سیاره زهره ارائه خواهند داد.
علاوه بر این، شرکت راکت لب مستقر در کالیفرنیا قصد دارد یک ماموریت خصوصی کاوش زهره را در سال ۲۰۲۳ پرتاب کند و هند نیز قصد دارد مدارگرد Shukrayaan را یک سال بعد به فضا بفرستد. روسیه همچنین برنامههایی را برای ماموریتی به نام Venera-D اعلام کرده است که قرار است در سال ۲۰۲۹ پرتاب شود. البته گفتنی است به دلیل تهاجم روسیه به اوکراین، ناسا در این پروژه با آنها همکاری نخواهد کرد.
دانلود تصویر بزرگ و با کیفیت دهانه مزرعه زهره در وبسایت ناسا