یکی از سؤالاتی که در مورد ماه برای اکثر افراد پیش میآید این است که چرا بعضی وقتها، ماه بزرگتر دیده میشود؟ یک ماه غولپیکر! اولین چیزی که به ذهن میرسد این است که شاید ماه بعضی وقتها به زمین نزدیکتر است و بنابراین بزرگتر هم دیده میشود! اما واقعا این طور نیست.
شاید شما هم جزو افرادی هستید که هر روز با دقت زیاد به آسمان نگاه میکنید و اجرام پورنور را رصد میکنید پس حتما به این نکته توجه کرده اید که وقتی ماه در پایین آسمان قرار میگیرد بعضا بهطور غیرطبیعی، بزرگتر به نظر میرسد. حداقل چشمانتان که اینگونه میبیند. اما این این یک توهم بصری است.
هنگامی که به ماه نگاه میکنید، با همگرایی پرتوهای نور ماه، تصویری به عرض ۰٫۱۵ میلیمتر در پشت چشم تشکیل میدهند. تفاوت جزیی در این اندازه، و انتظاری که مغز از افق دور دارد، باعث میشود ذهن به اشتباه بیفتد و ماه در اندازههای متفاوتی تفسیر شود.
پرتوهایی که از ماه به چشمان ما میرسد، تصویری از ماه را در ذهن به وجود میآورد.
توهم پونزو (Ponzo illusion)
در سال ۱۹۱۳ توهمی بصری توسط ماریو پونزو کشف شد که تعدادی میله (خطوط افقی) را در روی یک جفت خط همگرا (ریل قطار) ترسیم کرد. ماه بالای افق به نظر کمی بزرگتر از ماهی است که بر روی ریل راه آهن قرار دارد.
برای اطلاعات بیشتر درباره انواع خطای دید مخصوصا مطالعه خطای دید پونزو به مقاله زیر مراجعه کنید:
توهم پونزو درباره ماه