گروهی از ستارهشناسان «رصدخانه جنوبی اروپا» (ESO) و سایر مؤسسات، یک سیاه چاله را کشف کردهاند که در فاصله ۱۰۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد. این سیاهچاله از هر سیاهچاله دیگری که تاکنون کشف شده به منظومه شمسی ما نزدیکتر است و بخشی از سیستم سهگانهای را تشکیل میدهد که با چشم غیرمسلح نیز قابل مشاهده است. این تیم با ردیابی دو ستاره که در مجاورت این سیاه چاله قرار داشتند موفق به کشف این سیاه چاله شدند. ستارهشناسان با استفاده از تلسکوپ ۲.۲ متری MPG / ESO رصدخانه لاسیا شیلی موفق به رصد ستارهها شدند. «پتر هادراوا» (Petr Hadrava) دانشمند برجسته آکادمی علوم جمهوری چک در پراگ و یکی از نویسندگان این مطالعه گفت: هنگامیکه متوجه شدیم این اولین سیستم ستارهای با یک سیاهچاله است که با چشم غیرمسلح نیز قابل مشاهده است کاملا شوکه شدیم. این سیستم در صورت فلکی تلسکوپ (Telescopium) قرار دارد و آنقدر به ما نزدیک است که میتوان ستارههای آن را از نیمکره جنوبی در یک شب تاریک که آسمان صاف است بدون دوربین دوچشمی یا تلسکوپ مشاهده کرد. «توماس ریوینیوس» (Thomas Rivinius) دانشمند رصدخانه جوبی اروپا که رهبری این مطالعه که در مجله «Astronomy & Astrophysics» منتشر شد را به عهده داشت، گفت: این سیستم نزدیکترین سیاهچاله به زمین است که ما اکنون از وجود آن آگاه شدهایم. این تیم ابتدا بخشی از سیستم مذکور که «HR 6819» نام دارد و شامل دو ستاره است را مشاهده کردند. با این حال، هنگامی که آنها مشاهدات خود را تجزیه و تحلیل کردند، بسیار شگفت زده شدند چراکه متوجه حضور یک سیاهچاله به نام «HR 6819» که تاکنون کشف نشده بود، شدند. مشاهدات با طیف نگار «FEROS» که بر روی تلسکوپ ۲.۲ متری MPG / ESO قرار دارد، نشان داد که یکی از دو ستاره قابل مشاهده هر ۴۰ روزیکبار به دور یک جسم نامرئی میچرخد در حالی که ستاره دوم در فاصله زیادی با این ستاره داخلی قرار دارد. «دیتریش باد» (Dietrich Baade) ستاره شناس بازنشسته رصدخانه جوبی اروپا و یکی از محققان این مطالعه گفت: برای اینکه دریابیم این ستاره هر ۴۰ روز یکبار به دور یک شیء نامرئی میچرخد ماهها وقت صرف رصد آن کردیم. سیاه چاله پنهان در سیستم HR 6819 یکی از اولین سیاهچالههای جرمی ستارهوار (stellar-mass black holes) است که تعامل بدی با محیط اطرافش ندارد و به همین دلیل واقعاً سیاه به نظر میرسد. محققان توانستند با مطالعه مدار ستاره داخلی آن، از حضور آن باخبر شوند و جرم آن را محاسبه کنند. یک شیء نامرئی با جرم حداقل چهار برابر خورشید میتواند تنها یک سیاه چاله باشد. اخترشناسان تا به امروز بیش از ۲۰ سیاهچاله سیاه را در کهکشان ما شناسایی کردهاند، تقریباً همه اینها به شدت با محیط خود تعامل بدی دارند و با انتشار اشعه ایکس قدرتمند در این تعامل، حضورشان را نشان میدهند. کشف سیاهچاله خاموش و نامرئی در HR 6819 سرنخهایی را در مورد مکان سیاه چالههای پنهان در کهکشان راه شیری فراهم میکند. ریوینیوس گفت: باید صدها میلیون سیاه چاله در آنجا وجود داشته باشد، اما ما فقط از حضور تعداد بسیار کمی از آنها مطلع هستیم. دانستن اینکه به دنبال چه چیزی هستیم ما را در موقعیت بهتری برای یافتن آنها قرار میدهد. «ماریانان هیدا» (Marianne Heida) محقق مقطع فوق دکتری رصدخانه جنوبی اروپا و یکی از محققان این مطالعه گفت: ما فهمیدیم که سیستم دیگری به نام LB-1 نیز ممکن است چنین سیستم سه گانهای باشد، اگرچه ما به مشاهدات بیشتری احتیاج داریم.LB-۱ کمی از زمین فاصله دارد اما از نظر نجومی بسیار نزدیک است و این به آن معنا است که احتمالاً بسیاری از این سیستمها وجود دارند. با یافتن و مطالعه آنها میتوانیم درباره شکلگیری و تکامل آن ستارههای کمیاب که زندگی خود را با بیش از هشت برابر جرم خورشید آغاز میکنند و با یک انفجار ابرنواختر به آن پایان میدهند، اطلاعات بسیاری به دست آوریم. اگرچه HR 6819 و LB-1 تنها یک سیاهچاله دارند و هیچ ستاره نوترونی ندارند، این سیستمها میتوانند به دانشمندان کمک کنند تا درک کنند که چگونه پدیده برخورد ستارگان میتواند در سیستمهای ستارهای سهگانه رخ دهد.