برخی از اولین کهکشانهای جهان شبیه به لکههای کوچکی به نظر میرسیدند، تا اینکه سال گذشته تلسکوپ فضایی جیمز وب عملیات علمی خود را آغاز کرد. تلسکوپ فضایی جیمز وب منطقهای از آسمان به نام GOODS-South را به عنوان بخشی از بررسی پیشرفته فراکهکشانی عمیق یا JADES رصد کرده و تصویر جدید و خیره کنندهای شامل بیش از ۴۵ هزار کهکشان را در یک قاب به تصویر کشیده است.
این بخشی از ماموریت تلسکوپ فضایی جیمز وب برای کشف کهکشانهای کمنور و دور است که قدمت آنها به کیهان اولیه باز میگردد. انتظار میرود برنامه JADES در مجموع ۳۲ روز از زمان تلسکوپ جیمز وب را در طول اولین سال عملیات علمی آن به تصویربرداری از برخی از اولین کهکشانهای جهان به خود اختصاص دهد.
طبق اعلام ناسا، برنامه JADES تاکنون صدها کهکشان را از زمانی که کیهان کمتر از ۶۰۰ میلیون سال سن داشته کشف کرده است.
مارسیا ریکه از دانشگاه آریزونا در توسان و یکی از مدیران برنامه JADES توضیح داد: ما با JADES میخواهیم به بسیاری از سوالات پاسخ دهیم، مانند این که اولین کهکشانها چگونه خود را جمع و جور کردهاند؟ با چه سرعتی ستارهها را تشکیل دادهاند و چرا برخی کهکشانها دست از تشکیل ستارهها میکشند؟
در حالیکه کمتر از یک سال از ماموریت علمی تقریباً ۱۰ ساله رصدخانه فضایی ۱۰ میلیارد دلاری جیمز وب گذشته، این تلسکوپ در حال حاضر درک ما از کیهان را دستخوش تغییر کرده است. برخی از قدیمیترین کهکشانهایی که این تلسکوپ مشاهده کرده است، بیش از حد انتظار برای چنین مرحله اولیه تکاملی از کیهان تکامل یافتهاند.
جیمز وب در رصد جدید خود به لطف ابزار طیفنگار فروسرخ نزدیک (NIRSpec) خود توانسته است ستارههای تازه تشکیل شده را مشاهده کند.
رایان اِندزلی از دانشگاه تگزاس در آستین که مطالعهای در مورد کهکشانهایی که ۵۰۰ تا ۸۵۰ میلیون سال پس از مهبانگ (انفجار بزرگ) در دورهای که به عنوان عصر یونیزه شدن شناخته میشود، وجود داشتهاند را رهبری میکند، توضیح میدهد: تقریبا هر کهکشانی که در حال یافتن آن هستیم، این خطوط انتشار غیرمعمول قوی را نشان میدهد که نشان دهنده شکلگیری شدید ستارههای جدید است. این کهکشانهای اولیه در ایجاد ستارههای داغ و پرجرم بسیار خوب بودهاند.
جیمز وب بیش از هر زمان دیگری به گذشته نگاه میکند
گواهی بر قابلیتهای چشمگیر جیمز وب این واقعیت است که قبل از شروع عملیات علمی آن، تنها چند ده کهکشان با جابهجایی سرخ ۸ مشاهده شده بود، به این معنی که سن جهان کمتر از ۶۵۰ میلیون سال بود. اما اکنون به لطف تلسکوپ جیمز وب و برنامه JADES تقریباً هزار کهکشان از این نوع را کشف کرده است.
به گفته ناسا، تعداد زیاد کهکشانهای اولیه بسیار فراتر از آن چیزی است که قبل از پرتاب جیمز وب پیشبینی میشد.
کوین هینلاین از دانشگاه آریزونا در توسان که سرپرستی تیمی را بر عهده دارد که مسئول بررسی این کهکشانها هستند، میگوید: پیش از این، کهکشانهای اولیهای که میتوانستیم ببینیم شبیه لکههای کوچکی بودند. با این حال، این لکهها نشان دهنده میلیونها یا حتی میلیاردها ستاره در ابتدای جهان هستند.
وی افزود: اکنون ما میتوانیم ببینیم که برخی از آنها در واقع اجرام گستردهای با ساختار قابل مشاهده هستند. ما میتوانیم گروههایی از ستارگان را ببینیم که تنها چند صد میلیون سال پس از آغاز جهان متولد شدهاند.