فضاپیمای جونو (Juno) ناسا برای مطالعه بهتر قمر مشتری در فاصله‌ای نزدیک به آن قرار خواهد گرفت. فضاپیمای جونو در روز دوشنبه ۷ ژوئن (۱۷ خرداد) ساعت ۱:۳۵ بعد از ظهر به وقت منطقه زمانی شرقی (۲۲:۰۵ به وقت تهران) در فاصله‌ی ۶۴۵ مایلی (۱۰۳۸ کیلومتر) از سطح بزرگترین قمر مشتری یعنی گانیمد (Ganymede) قرار خواهد گرفت.
از ۲۰ مه سال ۲۰۰۰ تاکنون، این نزدیک‌ترین فاصله‌ای است که یک فضاپیما با بزرگترین قمر منظومه‌ی شمسی تجربه می‌کند. علاوه بر ثبت تصاویر خیره‌کننده این ماموریت اطلاعاتی در مورد ترکیبات این قمر، یونوسفر (یون سپهر)، مگنتوسفر (مغناطیس‌سپهر) و پوسته‌ی یخی آن فراهم خواهد کرد. فضاپیمای جونو تابش‌های این قمر را نیز اندازه‌گیری خواهد کرد که برای ماموریت‌های آینده مفید خواهد بود.
گانیمد از سیاره‌ی عطارد نیز بزرگتر است و تنها قمر در منظومه‌ی شمسی است که مگنتوسفر خاص خود را دارد، مگنتوسفر منطقه‌ای حباب شکل، دارای ذرات بارداری است که این قمر را احاطه کرده‌اند.
اسکات بولتون (Scott Bolton)، محقق اصلی فضپیمای جونو از موسسه‌ی «جنوب غربی» (Southwest) در سن آنتونیو می‌گوید: جونو، تجهیزاتی دارد که امکان بررسی گانیمد را به گونه‌ای به ما می‌دهد که پیش از این هرگز امکان پذیر نبود. با نزدیک شدن به این قمر، ما اطلاعاتی از گانیمد برای تکمیل ماموریت‌های آینده با حسگرهای منحصر به فرد به دست خواهیم آورد.
تجهیزات این فضاپیما، سه ساعت پیش از رسیدن به نزدیک‌ترین فاصله از گانیمد جمع‌آوری اطلاعات را آغاز خواهند کرد این تجهیزات شامل طیف سنج ماوراءبنفش (UVS) و ابزار نقشه‌برداری مادون قرمز (JIRAM) خواهد بود. همچنین رادیومتر میکروویو (MWR) این فضاپیما پوسته یخی گانیمد را بررسی خواهد کرد و اطلاعاتی در مورد ترکیبات و دمای آن جمع‌آوری می‌کند.
بولتون می‌گوید: پوسته‌ی یخی گانیمد مناطق روشن و تیره‌ای دارد که نشان می‌دهد برخی از نقاط حاوی آب خالص و برخی حاوی آب آلوده هستند. رادیومتر جونو به درک بهتر از ترکیبات و ساختار این مناطق و نحوه‌ی تشکیل آنها کمک می‌کند. این نتایج در سال ۲۰۳۲ طی ماموریت «JUICE» آژانس فضایی اروپا تکمیل خواهد شد. مدارگرد این آژانس قرار است با استفاده از رادارهایی با طول موج مختلف به بررسی یخ‌های قمر گانیمد بپردازد و تبدیل به اولین مدارگردی شود که به دور قمری به غیر از ماه خواهد چرخید.
داستین بوچینو (Dustin Buccino) مهندس بررسی سینگال از ماموریت جونو در مرکز پیشرانه جت ناسا می‌گوید: با گذر جونو از کنار گانیمد سیگنال‌های رادیویی به سمت یونوسفر این قمر ارسال می‌شود و تغییراتی در فرکانسی ایجاد می‌کند که توسط دو آنتن واقع در مجتمع ارتباطات فضای دور کانبرا در استرالیا جمع‌آوری می‌شود. اگر ما بتوانیم این تغییرات را اندازه‌گیری کنیم می‌توانیم ارتباط میان یونوسفر گانیمد، میدان مغناطیسی ذاتی آن و مگنتوسفر سیاره مشتری را درک کنیم.
تصویری از مشتری که توسط JunoCam در ۷ فوریه ۲۰۱۸ در یازدهمین پرواز نزدیک مشتری، ثبت شده است
سه دوربین، دو وظیفه
به طور معمول دوربین SRU وظیفه‌ی حفظ مدارگرد مشتری در مدار را دارد اما در طول این ماموریت وظیفه‌ی آن دو برابر خواهد بود و علاوه بر مسئولیت ناوبری باید اطلاعاتی در مورد گانیمد با تصویربرداری از آن جمع‌آوری کند.
در همین حال دوربین Advanced Stellar Compass که در دانشگاه فنی دانمارک ساخته شده، الکترون‌های پرانرژی ساطع شده از این قمر را اندازه‌گیری می‌کند.
دوربین JunoCam نیز تصاویری از گانیمد ثبت خواهد کرد که با توجه به سرعت حرکت جونو قادر به ثبت پنج تصویر خواهد بود.
:: خبر مرتبط:
اولین تصویر فضاپیمای جونو در کنار قمر گانیمد (۷ ژوئن ۲۰۲۱)